Pera Müzesi & İstanbul Araş. Enst. & İsmail Hakkı Tonguç Vak. / Düşünen Tohum, Konuşan Toprak

AASSM; Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü işbirliği ile Cumhuriyet tarihinin en dramatik değişim süreçlerinden Köy Enstitüleri’ne odaklanan, tanıklıklarla önemli bir döneme ışık tutan “Düşünen Tohum, Konuşan Toprak: 1940 – 1954” isimli sergiye ev sahipliği yapıyor. İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı işbirliğiyle hazırlanan ve küratörlüğünü Ekrem Işın’ın yaptığı “Düşünen Tohum, Konuşan Toprak – Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri: 1940 – 1954” sergisi 10 Mayıs – 30 Haziran 2017 tarihleri arasında AASSM giriş galerilerinde ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek.

1935 yılında yapılan sayıma göre, Türkiye nüfusunun %80’i okuma yazma bilmiyordu. Bu, Atatürk’ü en çok rahatsız eden konulardan biriydi. Mevcut 40.000 köyün 31.000’inde okul yoktu. Köylere ulaşım sağlamak, okul kurmak, öğretmen göndermek çok zordu. Büyük şehirlerden Anadolu’nun köylerine uzanacak bir eğitim sisteminin arayışları ve uygulama çabaları, Milli Eğitim Bakanı Saffet Arıkan ile Hasan – Âli Yücel’in dönemlerinde köy enstitülerine kadar uzanır. Eğitim tarihimizin sürükleyici ama aynı zamanda hüzünlü sayfaları köy enstitüleri hikâyesinde yer alır.

Cumhuriyeti yaşatma ve bu topraklarda yeni bir insan tipi yetiştirme amacıyla öncelikle 1936’da köy eğitmen kursları açıldı. 17 Nisan 1940’ta ise dönemin İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç önderliğinde köy enstitüleri kuruldu ve köyden alınan çocukların eğitilip tekrar köye yollanarak halkın bu geniş kesiminin aydınlanması hedeflendi. 1946’da dış ve iç baskılarla yavaşlayan süreç sonunda 1954’te yirmibir enstitü de kapatıldı. 

Köy eğitmen kursları ve köy enstitüleri sayesinde 1946 – 1947 ders yılı başına kadar 7.000 köyde okul açıldı; 8.500’den fazla eğitmen ve 210 binden fazla öğrenci yetiştirildi. Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü; “Düşünen Tohum Konuşan Toprak – Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri: 1940 – 1954” sergisiyle yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti’ni ve demokrasiyi iyi yetişmiş, nitelikli insan harcıyla şekillendirmeye çalışan cumhuriyet eğitimcilerinin özverili çalışmaları ve dönemi taçlandıran köy öğretmenleriyle Anadolu insanının daha iyi anlaşılmasını amaçlıyor.

İsmet İnönü, Hasan-Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç; Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nü ziyaretleri sırasında bir kız öğrenciyi dinlerken... - Mustafa Güneri arşivi.



Köye gönderilen eğitmenler ve öğrencileri – İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı.



Kızılçullu Köy Enstitüsü’nde bahçe sulaması – İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı.




Yer:  Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi / Giriş Galerileri

Gezilebilecek Saatler:  09.00 – 18.00

           Pazar günleri kapalıdır.

Proje Yöneticisi:  Gülru Tanman

Çeviri: Melis Şeyhun

Grafik Tasarım:  Timuçin Unan + Crew
 

Küratör:  Ekrem Işın

Giriş ücretsizdir.

İrtibat için AASSM Halka İlişkiler: [email protected]